Wednesday, May 02, 2012                       trang chính  ||    lưu trữ    ||   liên lạc

 

“CÁCMÁC” và CÁC “BÁC”

Hạ Đ́nh Nguyên (BoxitVN) - Dạo này, bỗng dưng thấy nhiều bác về hưu t́m đọc về ông Các Mác, dĩ nhiênkhông phải là sách nguyên bản, cũng không phải sách chính thống trong luồng, màsách nói về Mác của các học giả phươngTây, mới xuất bản trong thời gian gần đây.Tôi trân trọngvà có nhiều cảm xúc về sinh hoạt này.

 Cả đời các bác dành cho chiến đấu, băng rừng, lội suối, sống trong bưng biền, cảcác bác sống và hoạt động ở nội thành, len lỏi giữa cái sống, cái chết trong đường tơkẻ tóc, thời giờ đâu mà đọc, mà nghiên cứu!Vả lại, việc chiến đấu chốngxâm lược là cần kíp, cầm súng cái đă. Sách vở ích ǵ cho buổi ấy! Các bác khi ra đi đă từngnói thế và nghe thế, khi tiếng súng cách mạng đầu tiên đă nổ. Chuyện học hành, vào thời chống Mỹ, các bác đăưu ái dành cho con, cho em gởi ở miền Bắc xă hội chủ nghĩa, cả ở các nước anh em Liên Xô,Trung Quốc, Ba Lan, Tiệp Khắc… dạy dỗ, lo ǵ! Nguyện vọng học hành các bác đặthy vọng vào thế hệ sau, để mai này phát triển đất nước. Nhiệm vụ các bác là giành Độc lập. Biết bao cảm động:“Nghe em vào đại học / Nửa tin nửa ngờ tên lại trùng tên / Hôm nay nhận được thư em / Nét chữ nghiêng nghiêng cười trên giấy trắng / Anh ngồi đây thấy trời hửng nắng / Trên Hồ Gươm và trên mái đầu em”(Giang Nam – Nghe em vào đại học).Tâm t́nh các bác là thế, niềm tin yêu là thế, có ǵ caođẹp hơn được?

C̣n các bác, thi thoảng, có cán bộ R về, hoặc ngoài Bắc vô, có giấy triệu tập, cácbác vội vàng khăn gói, lương khô, theo đường dây eo ách tụ về rừng hoặc vùng venđể tập huấn, vài ngày, một tuần hay nửa tháng, học về t́nh h́nh nhiệm vụ là chính.Về chủ nghĩa cộng sản chỉ cũng sơ nét, tai nghe qua thôi, mà ḷng dạ th́ đểở chiến trường. Dù sao, các bác cũng nằm ḷng những nét chính về một chủ nghĩa lưtưởng vượt cả không gian và thời gian, không ǵ đẹp hơn. Các bác kiên định lập trường,thề sống chết, thề hy sinh cho một tương lai tươi sáng của dân tộc và con cháu maisau, cho một xă hội vô cùng đáng yêu. Từ nhà tù Côn Đảo, các bác làm thơ gởi về: “Xương tôi, tôi bắt nên cầu / Cho đàn con bước lên lầu Tự Do!” (Hoàng Cầm – Đêm Liên hoan). Và thơ miền Bắc gởivô, hứa hẹn một xă hội: “Người yêu người, sống để yêu nhau” (Tố Hữu – Bài ca mùa xuân 1961). Một xă hội khôngc̣n “giai cấp”, không c̣n “người bóc lột người”. Trẻ em tự do đến trường không có họcphí, người bệnh, bất kể giàu nghèo, đến bệnh viện không mất tiền. Mọi người “làmtheo năng lực, hưởng theo nhu cầu”. Đảng cầm đầu một sức mạnh vô song“chuyênchính vô sản” thề chiến đấu, chôn vùi chủ nghĩa tư bản đế quốc xuống tận bùn đen. Tuy nhiên,cũng cần phải qua một bước chuẩn bị, gọi là giai đoạn “quá độ” lên xă hội xă hội chủ nghĩa, mà ítra, “miền Bắc đă có 30 năm kinh nghiêm xây dựng chủ nghĩa xă hội”. Các bác đă yêntâm chiến đấu, chờ đợi và hy vọng một ngày Độc Lập Tự Do sẽ đến.

Và ngày đó đă đến. 30-4-1975. Cả nước reo ḥ v́ sạch bóng quân xâm lược và “thốngnhất Nước Nhà về mặt Nhà Nước”. Niềm vui to lớn che lấp một điều chưa nghĩ kịp: mộtbộ phận dân chúng, hằng triệu người không kể tuổi tác, đă ôm thúng vượt biển bất kểsống chết. Có nhiều bác băn khoăn, sao họ lại sợ lư tưởng cộng sản đến thế? Họ hiểu lầmquá đáng chăng? Họ bị tuyên truyền sai lệch có phần oan uổng!Hôm nay, ngày đó lại sắp đến của năm thứ 37, thử ôn lại một cách thật ngắn của chặng đường dài.

Các bác cắm cúi xây dựng chủ nghĩa xă hội. Nó cứ vướng mắc lung tung, càngngày càng ngỡ ngàng với cái “30 năm kinh nghiệm” rất khó nuốt. Khó khăn lại chồngchất khó khăn. Các bác hiểu thời cuộc, chịu đựng, không than văn và cố gắng hết sứcḿnh. Mỹ thua cuộc, bèn quay ra cấm vận, mà thật ra cũng chưa thể nói thế! Ta đâu cần chơi với Tư bản. Đó là kẻ thù. Tachơi với phe ta là đă đủ! Nhưng thật bất ngờ, chỉ mới chấm dứt chiến tranh có 4 năm sau, anh Ba o65nrung Quốc – từ lóng gọi trongchiến tranh) bỗng dưng chơi xấu, tràn quân vào phía Bắc, xua quân Khmer Đỏ đánh vào phía Tây Nam, lại toan chơi đường biển cùng đánh úp vào miền Trung.Gh́ chân, ghịt đầu, chặt vào lưng. Kế “ba mặt giáp công” của chúng bị quân dân ta bẻ găy, làm cho đại bại, một số bỏ mạng, đành rút tàn quân về, như bao lần lịch sử đă lặp lại. Kiệt hiệt thay, anh hùng Tổng chỉ huy Lê Duẩn! (Chúngăn trộm Hoàng Sa khi ta c̣n đang chống Mỹ 1974, tạm thời chưa nói tới được)! Anh Hai (Liên Xô) to khỏe, bất ngờ lăng đùng ra chết,mà “tự diễn biến” chứ không ai thọc gậy hay tay chân ǵ vào đây cả! Anh Balại khôngngừng cho bọn thảo khấu quấy phá, lấn chiếm từng chút đất biên giới một cách bầntiện, rồi chiếm liền 5 đảo ở Trường Sa, hà hiếp ngư dân đánh cá ở Hoàng Sa, lũng đoạn kinh tế trên nhiều mặt, tạo nên nhũng vùng “tô giới” trong đất liền, đồng thời gây áp lực với tuyên bố “đườnglưỡi ḅ” gây bất b́nh trong khu vực và thế giới.

Thế th́, phe xă hội chủ nghĩa ta nay c̣n đâu! Trong nước th́ tham nhũng đều khắp, có hệ thống, các giá trị sống đều bị phá vỡ, nói dối và cách sống hai mặt.Chủ nghĩa xă hội là quá phức tạp! Tại sao nó lại lần lượt đổ đốn ra như thế? Nósai từ đâu? Từ gốc hay do người thực hiện? Tại sao nó vẫn c̣n được “nhân danh”như một “quy hoạch treo”, bao trùm đời sống tinh thần và vật chất trên cả nước, mà sẽ không hy vọngcó ngày “khởi công”?Sự thể hẳn là bất ổn, và bất ổn triền miên! Các bác cần t́m hiểu cho ra ngọn nguồn làcũng phải. Vâng, cái “quy hoạch treo xă hội chủ nghĩa” này không có nước nào làm được. Với Việt Nam(kể xa là 80 năm; nói gần, từ ngày chấm dứt chiến tranh đến nay gần 40 năm) chỉ thấy ngổn ngang và bệ rạc mọi mặt.Vậy học thuyết chủ nghĩa Mác là ǵ?

Khổng Tử của thời xa xưa (không dính dáng tới Trung Quốc ngày nay)có nói một câu tuy hơi quá, nhưng có lư: “Sáng nghe được Đạo, chiều chết cũng yênḷng”(Triêu văn đạo, tịch tử khả hĩ – Luận ngữ).

Các bác nay không c̣n trẻ, đều từ sáu, bảy, tám, chín mươi trở lên cả, bệnh tật lai rai hoặc cấp tập xuất hiện, nhưng cũng muốn biếtcho rơ trắng đen, sai đúng để yên ḷng nằm xuống, sau khi dặn ḍ con cái đôi điều, nếucó thể.Nghĩ gần là đám con cháu, nghĩ rộng ra là tương lai dân tộc. Cũng đôi khi rayrứt phận ḿnh, về một ước mơ vàhy sinh chưa thỏa đáng…Dù bản thân đă hết ḷng v́ đại cuộc, nhưng h́nh như các bác vẫn cảm thấy một phần nợ nần ǵ đó với dân tộc, nhất là nhớ lại cái ngày toàn dân kháng chiến, với bản Tuyên ngôn Độc lập mà cụ Hồ long trọng tuyên bố với Quốc dân. Sau đó là Hiến pháp 1946 ra đời đầy hứa hẹn, trong đó có chữ Độc lập, có chữ Dân chủ, mà ngày nay dường nhưĐộc lậpvẫn chưa rơ ràng, Dân chủ th́ vẫn trắng tay. Lẽ ra, các bác hỏi Đảng Cộng sản Việt Nam, cái nợ nàybao giờ trả cho nhân dân, cho lớp lớp những thế hệđă nằm xuống, cho chính cái ư nghĩa về sự ra đời của Đảng? Sao lại đi t́m kiếm điều ǵ ở ông Các Mác?

Mạo muội thưa càn với các bác: Ông ấy – Các Mác – chết lâu rồi,đă đem theo tất cả những ǵ ông ấy có. Thời xưa, ông sống khổ, ăn thiếu thốn, ở nhà thuê chật chội, xây dựng phong trào cộng sản không thành công,cho đếnkhi nhắm mắt. Điều này chắc cũng giống như các bác ngày nay thôi. Nhưng những ǵông đă công hiến cho nhân loại – cũng như các bác đă cống hiến cho dân tộc – là gópphần tạo tiền đề cho nền dân chủ xuất hiện, v́ một xă hội dân chủ và tiến bộ, đảm bảo cho giá trị làm người. Ông Mác, cùng phong trào cách mạng đă khám phá vàchống lại sự bất công, áp bức,bóc lột,không hợp lư của thời kỳ đầu phát triển chủ nghĩa Tư bản, đă làm cho chế độ của các nướcđương thời sợhăi, vội vàng ra sức trấn áp, điều chỉnh, sửa chữa, tránh các nhược điểm, sau đó, cùng với trào lưu tiếnbộ, các thể chế chính trị đă biến đổi, chuyển hóa cấu trúc xă hội tiến lên một tŕnh độ mới, cao hơn, hợp lư hơn, nhân bản hơn, cuối cùng đăthành tựu một thể chế dân chủ,mà công đầu làMontesquieu, một nhà tư tưởng Pháp xuất sắc của thời đại. Đó là Hiến pháp đầu tiên mà nước Mỹ áp dụngcho nhân dân họ, cũng là đầu tiên trên thế giới, xác định quyền dân chủ của công dân, ra đời từ 1789, gồm ba quyền căn bản, với ba cơ quanđộc lập: Lập pháp, Hành pháp, và Tư pháp, xác lập các quyền căn bản của nhân dân,và không cho phép xuất hiện điều kiện để sinh ra chế độ độc tài. Từ đó đến nay, khắp thế giới, trước sau lần lượt áp dụng thể chế này, dù mức độ cao thấp, hay dở có khác theo tŕnh độ của mỗi nước, và cho đến nay, chưa có công thức nào khác, hợp lư hoặc hay hơn.Trong khi ở phương Tây phát triển về khoa học kỹ thuật, đưa đến sự bùng nổ về tư tưởng dân chủ và trào lưu văn hóa như thế, tại Pháp 1789, cả châu Âu 1848,th́ ở phương Đông đang đắm ch́mtrong lạc hậu về kinh tế, khoa học kỹ thuật, và tư tưởng phong kiến đang ngự trị,một số nước c̣n bị phương Tây xâm lăng, trở thành thuộc địa.Nước Nga dưới sự cai trị tàn tệ của chế độ phong kiến Nga hoàng, nước Tàu dưới sự cai trị của phong kiến Măn Thanh, đồng thời bị đô hộ bởi nước Anh. Việt Nam, một nước nhỏ bên cạnh Trung Quốc, cũng nằm trong bối cảnh lạc hậu của chế độ phong kiến nhà Nguyễn, và bị Pháp đô hộ…

Nền văn minh và tư tưởng dân chủ phương Tây đă ảnh hương từng bước sang phương Đông. Phong trào cách mạng vô sản ở phương Tây, thời của Mác đă hoàn thành sứ mạng đấu tranh đưa đến thể chế mới, th́ nay đă không c̣n tồn tại nữa, lại bắt đầu xanh cây bén rễ sau một trăm năm, ở các nước phương Đông nói trên, với những đặc điểm rất chính đángcủa hoàn cảnh. Phong trào phát khởi từ nước Nga, rồi Trung Quốc, Việt Nam…Phong trào cách mạngvô sản tại các quốc gia này sau cuộc kháng chiến gian nan, đă thành công.Nga đánh đổ được phong kiến 1917. Trung Quốc đuổi được xâm lăng, giành đươc Độc lập 1949. Việt Nam, chính thức phất cờ 1945, trải qua 9 năm xương máu và cực kỳ gian khổ, giành lại được nửa nước, và 20 năm sau, 1975 mới giải phóng và thống nhất đất nước theo thể chế xă hội chủ nghĩa, sau hơn150 năm trào lưu dân chủ của các nước phương Tây. Trong tiến tŕnh đó, thế giới diễn biến thành hai phe kéo dài suốt thế kỷ 20:phe xă hội chủ nghĩa và phe mà Mác gọi là tư bản chủ nghĩa.Phe tư bản chủ nghĩa từng bước chuyển hóa thành chế độ Dân chù mà Mỹ là biểu trưng và đứng đầu. Phe xă hội chủ nghĩa,sau khi giành được độc lập, biến thành chế độ Đảng trị hoặc Gia đ́nh trị, không đem lại hạnh phúc cho nhân dân và không phát triển được xă hội, ngày càng chứng tỏ không phù hợp sự tiến bộ chung của thế giới, trong t́nh h́nh mới của thời kỳ toàn cầu hóa và hội nhập, cùng với sự phát triển công nghệ mới. Người “anh cả” Liên Xô đă chuyền sang thể chế Dân chủ, Bắc Triều Tiên thành chế độ Gia đ́nh trị như một thứ quái thai, Trung Quốc đang vươn lên tham vọng bá quyền, hy sinh các giá trị căn bàn của nhân dân Trung Quốc và các nước lân bang để để phát triển mộng bành trướng siêu cường.Chủ nghĩa xă hội đă chứng tỏ là không thể thực hiện được, trên thực tếhiện nay là nó không có thật.Nhưng nó đang tiếp tụcbị “nhân danh”,bằng một loạt từ ngữ với khái niệm cực kỳ mông lung, đồng thời là sự cai trị nhân dân rất cụ thể bằng hệ thống tổ chức, gọi tên là Chuyên Chính Vô Sản.Nó thật sự khôngliên quan ǵ đến chủ nghĩa Mác, mà chỉ là “đoạn đường nôi dài” nhân danh Mác của Lênin, Stalin, Mao và các đệ tử kế thừa. Họ đă nặn ra một thứ chủ thuyết vớiquan niệm về một nền “Dân Chủ Mới”, do Đảng Cộng sản cầm quyền,nhưng có bản chất độc tài và tham nhũng, nó chỉ đưa lại một hiệu quả là ḱm hăm sự phát triển của dân tộc.Bên trongth́ không dân chủ, nên không thể phát triểnsức mạnh củanhân dân, mà hệ thống tham nhũng th́ ra sức hoành hành, bên ngoài th́bất lợi trong quan hệ quốc tế. Thể chế này, sau nửa thế kỷ, hai phần ba thế kỷ, đều lầnlượt tự sụp đổ,hoặc là biến dạng như cả thế giới đă chứng kiến. Liên Xô chuyển hóa theo thể chế dânchủ, thành Liên bang Nga và một loạt nước ở Đông Âu. Trung Quốc trởthành chủ nghĩa Bành Trướng. Bắc Triều Tiên thành nước Độc tài Gia đ́nhtrị trắng trợn. Cuba đang trong tiến tŕnh Đổi Mới, tức là bỏ cái cũ. Việt Nam ta đă từngchuyển hóa theo Đổi Mới, nhưng nửa vời, v́sự cản trở của tư tưởng bảo thủvànhóm lợi ich. Sự tích lũy tư bản bằng bóc lột của giai đoạn đầu tư bản chủ nghĩa để đua tranh công nghệ mới, nay được nhóm lợi ích bản xứ học đ̣i tích lũy bằng tham nhũng, nhưng tiền tham nhũng th́ ai cũng biết, không thể mang lại cái ǵ tốt cả!

Con đường Việt Nam phải đi là con đường Độc Lập, Dân Chủ, Chống Xâm Lăng, là con đường của bản Tuyên ngôn Độc lập và Hiến pháp1946, quyết không làm em út ai.Phải trả lại lá cờ yêu nước của dân tộc. Hiện nay, kẻ thù nguy hiểm nhất đang đe dọađộc lập và dân chủ vẫn là bọn Bành Trướng Bắc Kinh, và nhân dân Việt Nam th́ không hề mơ hồ về điều này.

 Đă lâu quá rồi, nay các bác lội vào ông Mác làm ǵ, chữ nghĩa ông khó hiểu, vănông khó đọc, sẽ vất vả lắm, chẳng khác chi bây giờ, các bác quay lại, lội vào bưng biềnmột thuở, có ích chi? C̣n cái ǵ ở đó? Con tàu thời đại đă rời bến. Con cháu bác, hỏithử 10 đứa, nó lắc đầu đủ 10, chẳng một đứa nào quan tâm về một học thuyết đă quávăng. Trân trọng một ṿng hoa kính viếng cho một con người đă cống hiến suốt đời ḿnh cho một giai đoạn lịch sử nhân loại.Tuyệt đại đa số nhândân ta, biết phải làm thế nào, trước đại họa xâm lăng của phương Bắc. Chúa Trịnh làhệ thống công quyền thối nát, lấy nhà Lê làm cái dù che lư tưởng, bị suy nhược nên khiếp nhược trướcbọn Tàu tham, nhưng nhân dân, trong ḷng đầy chí khí vô h́nh, tâm thế đang sẵnsàng. Chỉ có quan lại phủ Chúa, bệ rạc v́ điên khùng với tư lợi nên mù quáng,và v́ cái lư tưởng giả hiệu,rách nát nhà Lê không c̣n khả năng hiệu triệu được ai nữa.Với Tinh Thần Nguyễn Huệ, phải lướt qua đám quantham,gỡ bỏ chiêu bài giả, lấy đại nghĩa quét sạch hung tàn.

Điều đáng kính trọng và cảm động, không phải là các bác sẽ làm ǵ cho tương lai, thậm chí cho hiện tại, mà chính là sự trăn trở về một kết quả của một quá khứ đáng tự hào bởi những ước mơ mà các bácđă hiến dâng cho một giai đoạn lịch sử, một cách thành tín, không phải v́ ḿnh, mà v́đồng bào, đồng loại. Các bác nh́n thẳng vào thực tế, thấy, nghe và hiểu. Không lụy v́ hư ảo xă hội chủ nghĩath́ đâu có bị vây hăm ở Thành Đô mở rào cho tai họa? NhưngLịch sử đangđi tớitheo một cách khác, nó đang chuyển dịch, như ḍng sông có bao giờ chảy thẳng đâu? Mỗi khúcquanh của lịch sử đều có giá trị riêng của nó.Sự thay đổi là tất yếu,v́ đó là yêu cầu của dân tộc, v́ sự tồn vong và phát triển. Các Mác và Ăngghen từng bịngười ta khai thác vào mục đích sai lệch. H́nh như mới hôm nay, hai ông đă nhắc lại lờicảnh báo:“Từ lúc đó trở đi, giai cấptrước kia là cách mạng, nay lại trở thành bảo thủ”(CácMác – Sự khốn cùng của triết học), “[…] truyền thống là một lực lượng bảo thủ lớn” (Ăngghen –Lút-vích Phoi-ơ-bắcvà sự cáo chung của triết học cổ điển Đức).

Như một sự rà soát lại lần cuối cùng, rất thận trọng, trước khi chọn lựa thái độ: Các “Bác” đi t́m đọc“Các Mác”? Triêu văn đạo, tịch tử khả hĩ!

Xin vui cùng các bác vậy.

Tháng 4-2012
Hạ Đ́nh Nguyên