i-template1

Tuesday, February 17, 2015 trang ch�nh || lưu trữ || li�n lạc

Kỷ Niệm lần thứ 85 Tổng Khởi Nghĩa của VNQDĐ

Ng�y 10/02/1930, Việt Nam Quốc D�n Đảng đứng l�n l�m cuộc Tổng Khởi Nghĩa đ�nh đuổi thực d�n Ph�p d�nh độc lập cho D�n Tộc. Đ�y l� cuộc Tổng Khởi Nghĩa lịch sử đ� đưa một đảng ch�nh trị đầu ti�n v�o cửa ch�nh của lịch sử mở m�ng cho c�ng cuộc đấu tranh v� độc lập d�n tộc, v� tự do d�n chủ v� v� hạnh ph�c to�n d�n. Cuộc Tổng Khởi Nghĩa thất bại, nhưng đ� lưu lại tấm gương y�u nước s�ng ngời cho bao thế hệ đời sau noi gương chiến đấu để bảo vệ v� x�y dựng tổ quốc. Nh�n kỷ niệm ng�y Tổng Khởi Nghĩa lần thứ 85 của VNQDĐ, ch�ng t�i ghi lại diễn tiến cuộc Tổng Khởi Nghĩa l�m rung chuyển chế độ thực d�n Ph�p v� mở đầu cuộc c�ch mạnh d�n quyền tự do cho d�n tộc Việt Nam :

Việt Nam Quốc D�n Đảng

Tổng Khởi Nghĩa ng�y 10-2-1930

I � Vụ �m s�t Bazin tr�m mộ phụ đồn điền cao su

V�o khỏang thập ni�n 1920, thực d�n Ph�p b�c lột xương m�u người Việt Nam đến tận xương tủy, họ khai th�c những đồn đi�n cao su ở Nam Việt, Cao M�n, L�o v� c�c hải đảo Nouvelles Cal�donies v� Nouvelles H�brides. Những đồn điền n�y ở chốn rừng s�u nước độc. Hai tr�m mộ phu kh�t tiếng l� Bazine v� Weil để cung cấp n� lệ phu đồn điền.

C�ch mộ phu của họ l� h�nh thức bắt c�c, họ thu� một số lưu manh c�n đồ người Việt l�m tay sai, đặt ph�ng mộ ở khắp nơi v� theo số người mộ được họ được tiền thưởng tương xứng. Những t�n lưu mộ phu n�y v� muốn mộ được nhiều người n�n đả d�ng thủ đoạn dụ dỗ đến bắt c�c bỏ thuốc m� cho n�n thời kỳ đ� c�n gọi l� �phong tr�o Mẹ M�n�. Sơn lam chướng kh� ở c�c đồn điền cao su l�m cho mọi người khiếp sợ, ra khi kh�ng c� ng�y về v� d�n ch�ng kỳ đ� c� c�u thơ:
�Ra đi bỏ mạng Nam Kỳ

Th�n anh b�n cỏ, xanh r� ngo�i u�ng!�

Bazin l� t�n hung �c cung cấp d�n phu cho bọn chủ đồn điền. Phong tr�o �Mẹ M�n� của Bazin g�y kh�ng biết bao nhi�u cảnh huống gia đ�nh tan n�t: Chồng bỏ vợ, cha bỏ con, anh em xa l�a, cha mẹ mất con. Tất cả những h�nh động v� nh�n đạo ấy lại được bạo quyền thực d�n Ph�p che chở, d�n t�nh ta th�n kh�ng biết k�u cứu v�o đ�u.

Trước thảm cảnh của đồng b�o than o�n, Th�nh Bộ H� Nội Việt Nam Quốc D�n Đảng, xin ph�p �m s�t tr�m mộ phu Bazin, cư ngụ ở 35 phố F�lix, Faure, H� Nội. Tuy nhi�n, Tổng Bộ VNQDĐ kh�ng đồng � v� giải th�ch rằng �nếu vội giết Bazin, tất nhi�n ch�nh quyền thực d�n sẽ khủng bố dữ dội, m� đa số đồng ch� trong cấp l�nh đạo của Đảng ch�ng ta phần đ�ng c� t�n trong Sổ Đen của sở mật th�m Ph�p. Thực d�n sẽ bắt hết, đảng sẽ tan, lợi �t m� hại nhiều, vậy khuy�n c�c đồng ch� n�n b�nh t�m để r�ng sức l�m việc lớn đang chờ đợi Đảng ch�ng ta. Bazin chẳng qua l� một c�nh c�y, c�y m� đổ th� c�nh phải h�o�. Nhưng th�nh bộ H� Nội đ� kh�ng đủ ki�n nhẫn chờ đợi cho n�n ng�y 9 th�ng 2 năm 1929 tức ng�y 30 tết Nguyển Văn Vi�n đảng vi�n VNQDĐ đ� �m s�t tr�m mộ phu Bazin chết ngay trước căn nh� người t�nh của y tại số 110 phố Huế, H� Nội.

II- VNQDĐ bị Thực D�n Ph�p đ�n �p:

Trước c�i chết của tr�m mộ phu Bazin, thực d�n Ph�p lấy cớ t�m thủ phạm đ� l�ng bắt những ai m� họ nghi ngờ l� chống lại chế độ. VNQDĐ từ l�u l� mục ti�u theo d�i của Thực D�n Ph�p. Mặt kh�c lại bị một đảng vi�nphản bội t�n B�i Tiến Mai thuộc h�ng yếu nh�n của VNQDĐ bị bắt sau đ� Mai lấy c�ng chuộc tội bằng c�ch đầu h�ng thực d�n Ph�p khai b�o c�c th�nh phần l�nh đạo của Đảng n�n số đảng vi�n VNQDĐ dần d� bị ch�ng bắt đến 227 người. Hầu hết những th�nh phần quan trọng của Đảng bị bắt chỉ c�n ba nh�n vật quan trọng l� Nguyễn Th�i Học, Nguyễn Khắc Nhu v� Ph� Đức Ch�nh đang bị truy n�.

III � Hội Đồng Đế H�nh Thực D�n Ph�p Xử Phi�n C�ng Khai:

Trong vụ �n Bazin, ph�ng dự thẩm to� �n Đại H�nh c� mời L� Th�nh Vị, Nguyễn Th�i Tr�c, Ho�ng Văn Đ�o v� Nguyễn Hữu Đạt l�n hỏi cung nhiều lần nhưng v� b� mật của Đảng được giữ k�n, n�n Thực D�n Ph�p vẫn kh�ng t�m ra manh mối n�o cả. Trong khi kh�ng t�m ra được thủ phạm bắn chết vi�n mộ phu Bazin m� thấy VNQDĐ lại gia tăng c�c hoạt động t�ch cực để thanh trừng h�ng ngũ nội bộ, x�t xử những th�nh phần tạo phản. V� nhất l� hai l�nh tụ VNQDĐ l� Nguyễn Th�i Học v� Nguyễn Khắc Nhu vẫn xuất quỷ nhập thần m� mật th�m Ph�p kh�ng thể n�o bắt được.

Hội Đồng Đề H�nh (HĐĐH) thực d�n Ph�p rất bối rối v� sợ mẩu quốc Ph�p quở tr�ch bọn cai trị Đ�ng Dương (Việt-Mi�n-L�o), n�n HĐĐH phải l�m lắng dịu sự việc bằng c�ch trả tự do cho 149 người v� đem 78 người ra x�t xử trước phi�n to� của Thực D�n Ph�p v�o ng�y 29-07-1929. Trong bản c�o trạng của phi�n to� c� đoạn rằng: ��..c�c gi�o vi�n, c�ng chức, binh sĩ l� những trụ cột chống đỡ m�i nh� Đ�ng Dương. Việt Nam Quốc D�n Đảng đ� l�m lay chuyển ba c�y cột ấy. Nguy hiểm hơn nữa l� những kẻ được họ rủ r� (trứ Nguyễn Quốc T�y), v�o th� v�o, kh�ng v�o th� cũng kh�ng một ai đi tố c�o với nh� đương cuộc. Sự im lặng đ� kh�c n�o đống l�a!�..�

Sau hai ng�y xử �n, phi�n to� HĐĐH Ph�p đ� kết �n: 3 khuyết tịch (Nguyễn Th�i Học, Nguyễn Khắc Nhu v� Nguyễn Văn Viễn), 26 t� treo 5 năm, 47 t� ở từ 3 đến 15 năm.

Từ đ� b�o ch� t�y phương mới biết đến Việt Nam Quốc D�n Đảng, v� đăng nhiều bản tin về phi�n xử của Hội Đồng Đề H�nh v� VNQDĐ. B�o ch� Việt Nam trong nước �m thầm kh�m phục những người trẻ y�u nước của VNQDĐ.

Mật th�m Ph�p ng�y đ�m lục lạo l�ng bắt cho được những đảng vi�n VNQDĐ v� đặc biệt l� Nguyễn Th�i Học v� Nguyễn Khắc Nhu, nhiều đảng vi�n VNQDĐ bị bắt, nhiều cơ sở VNQDĐ bị bại lộ, nhiều nơi chế bom bị ph�t nỗ�.v� nhất l� trước t�nh trạng c�c nh� l�nh đạo VNQDĐ bị theo d�i r�o riết v� sau nhiều lần bị bắt hụt n�n Tổng Bộ VNQDĐ đi đến quyềt định phải l�m một cuộc Tổng Khởi Nghĩa.

IV � Chuẩn Bị Tổng Khởi Nghĩa của VNQDĐ

V�o giữa th�ng 5 năm 1929, Đại Hội Đại Biểu To�n Quốc (bất thường) lại được b� mật triệu tập tại l�ng Đức Hiệp, phủ Thuận Th�nh thuộc tỉnh Bắc Ninh nhằm những mục đ�ch như sau:

1- Cải tổ tổ chức l� c�c cơ phận tối cao của đảng th�nh một cơ quan duy nhất: �Tổng Bộ Chiến Tranh�

2- Mỗi chi bộ VNQDĐ kh�ng qu� 10 người v� phải l� người c� tư tưởng c�ch mạng vững chắc. Gặp điều kiện thuận tiện, c�c Chi Bộ sẽ biến th�nh �Nh�m Chiến Đấu�, v�

3- Trong đại hội n�y, Nguyễn Th�i Học tuy�n bố:

�Đứng trước ho�n cảnh hiện tại, Đảng ch�ng ta phải l�nh đạo nh�n d�n l�m cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA� gấp r�t mới được. Nếu để chậm lại theo đ�ng chương tr�nh Đảng đ� dự liệu, th� chắc chắn ch�ng ta sẽ bị thực d�n bắt hết, sẽ chết dần m�n trong nh� t�, Đảng ch�ng ta sẽ tan! Nghĩa l� cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA� nội trong năm nay.

Vậy ngay từ giờ ph�t n�y, c�c đồng ch� trong nh� binh phải ch� � đến phương ph�p tấn c�ng, c�c địa điểm chiến lược� C�c đồng ch� d�n sự phải chăm lo r�n dũa gươm, d�o, chế tạo bom, đạn, c�ng sự tập luyện v� nghệ để đợi ng�y��

Đại đa số đại biểu đ� biểu quyết t�n th�nh Tổng Khởi Nghĩa

4- Sau c�ng, Tổng Bộ thảo ra một bản kế hoạch �Tổng C�ng K�ch� với mấy điểm ch�nh dưới đ�y:

� Đảng chỉ huy một cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA� c�ng một l�c đ�nh v�o những đ� thị lớn v� những yếu điểm qu�n sự của Ph�p qu�n.

� V� kh� giết giặc phần ch�nh l� nhằm v�o những v� kh� cướp được của Địch, v� những bom, đao, kiếm do ch�nh Đảng tự chế tạo ra.

� Lực lượng ch�nh trong cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA� l� những binh sĩ của Đảng trong h�ng ngũ địch, lực lượng phụ l� to�n thể Đảng vi�n ở ngo�i Binh đo�n.
� Qu�n kỳ (cờ khởi nghĩa) d�ng trong cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA� c� hai mầu: mầu v�ng v� mầu đỏ (m�u v�ng tượng trưng cho d�n tộc, mầu đỏ tượng trưng cho tranh đấu, nghĩa l� d�n tộc nổi dậy tranh đấu gi�nh độc lập).

� Qu�n trang: Đảng qu�n mặc quần �o ka-ki m�u v�ng, đội mũ c� v�nh lưỡi trai, đi gi�y cao su, tay phải đeo băng vải v�ng c� chữ �VIỆT NAM C�CH MẠNG QU�N.�
� C�ng t�c cấp tốc l� phải nỗ lực tuy�n truyền s�u rộng, v� mạnh mẽ th�m trong giới binh sĩ Ph�p ngo�i Binh đo�n của Đảng, đồng thời lập ngay nhiều �xưởng chế bom�.

Chương tr�nh �TỔNG KHỞI NGHĨA� c�ch �t ng�y sau đ� được Bộ Chỉ Huy tối cao chấp thuận. Việc �TỔNG KHỞI NGHĨA� chỉ c�n l� vấn đề thời gian.

Trong khi to�n Đảng đang chuẩn bị cho cuộc Tổng Khởi Nghĩa th� dồn dập c� những biến cố quan trọng kh�ng may xảy ra cho VNQDĐ như sau:

- Ng�y 20-11-1929, ch�nh quyền thực d�n kh�m ph� được 130 tr�i bom ch�n dấu tại l�ng Phao T�n.

� Ng�y 23 -12-1929, kh�m ph� được 150 tr�i bom tại l�ng Nội Vi�n.

� Ng�y 26-12-1929, kh�m ph� được 250 tr�i bom ở Th�i H� Ấp.

� Ng�y 7-12-1929 do Phạm Th�nh Dương tcứ Đội Dương tạo phản b�o cho Thực D�n Ph�p biết địa điểm b� mật của Nguyễn Th�i Học, Nguyễn Khắc Nhu v� Ph� Đức Ch�nh, cho n�n bị Ph�p bao v�y v� bắt hụt tại l�ng V�ng La, tổng Hạ B�, huyện Thanh Thủy. Ph� Đức Ch�nh bị thương ở ngực.

� Ng�y 10-1-1930, Ph�p kh�m ph� được nhiều chum s�nh chứa truyền đơn c�ch mạng ở Lục Nam tỉnh Bắc Giang, k�u gọi d�n ch�ng v� binh sĩ c�ng đứng l�n l�m cuộc c�ch mạng đ�nh đuổi Thực D�n Ph�p gi�nh độc lập.

V � Hội Nghị Lịch Sử tại l�ng V�ng La v� Mỹ X�:

Trước những t�nh trạng dồn dập rất bất lợi cho VNQDĐ, một Hội Nghị Lịch Sử được th�nh lập tại l�ng V�ng La tỉnh Ph� Thọ v�o ng�y 26-01-1930: Trong hội nghị n�y Nguyễn Th�i Học d�ng dạc tuy�n bố:

�Thưa c�c đồng ch�;

Ch�ng ta l�m c�ch mạng bằng sắt m�u, bao giờ cũng phải lấy lực lượng qu�n đội l�m phần chủ lực. Nay Phạm Th�nh Dương đ� tạo phản, phần chủ lực đ� bị sứt mẻ rồi! Phần kh�c, số kh� giới dự trữ cũng bị địch kh�m ph� được rất nhiều. Nếu nay ch�ng ta kh�ng h�nh động ngay, thế tất số v� trang đồng ch� v� số v� kh� c�n lại, cũng sẽ bị địch l�m tan vỡ hết! Đến khi ấy chỉ c�n lại một số �t bom xo�ng d�o nhụt, với những đội tiện y � hợp, th� liệu ch�ng ta c� thể chiến đấu với những đạo qu�n c� tổ chức v� huấn luyện kỹ c�ng, c�ng kh� giới tinh nhuệ được kh�ng?
Người ta bảo: Cần phải đứng trước ở chỗ kh�ng thua! Nhưng ch�ng ta th� đứng trước ở chỗ thua mất rồi! Thế nhưng liệu ch�ng ta h�y ho�n để tổ chức lại rồi mới đ�nh c� được kh�ng? T�i tin rằng kh�ng thể được! Cuộc đời l� cả một canh bạc, gặp canh bạc đen, người ta c� thể thua sạch hết cả vốn.

Gặp thời thế kh�ng ch�u m�nh, Đảng ch�ng ta c� thể ti�u hao hết lực lượng. Một khi l�ng sợ sệt đ� xen v�o trong đầu �c quần ch�ng, khiến họ hết hăng h�i, hết tin tưởng, th� phong tr�o c�ch mạng c� thể nguội lạnh như đ�m tro t�n, rồi của sẽ kh�ng tiếp, người sẽ bị bắt lần, v� t�nh đ� x� đẩy anh em v�o c�i chết lạnh l�ng m�n mỏi ở c�c nơi ph�ng ngục trại giam �u l� chết đi, để lại c�i gương hy sinh phấn đấu cho người sau nối bước.

Ch�ng ta KH�NG TH�NH C�NG TH� TH�NH NH�N, c� g� m� ngần ngại!�

Hội nghị ho�n to�n đồng � chọn ng�y Tổng khởi Nghĩa, sau đ� Nguyễn Th�i Học ph�n c�ng:

HƯNG H�A, L�M THAO: Do đồng ch� Xứ Nhu đảm tr�ch. Dưới quyền c� c�c đồng ch� Đảng vi�n Học Sinh Đo�n v� Binh Đo�n Khố Xanh.

PH� THỌ: Do đồng ch� Nguyễn Văn Toại (tức Đồ Th�y), Phạm Nhận (tức Đồ Điếc), L� Xu�n Huy v� B�i Xu�n Mai đảm tr�ch chỉ huy c�c đồng ch� Đảng vi�n thuộc năm phủ, huyện trong tỉnh v� Binh Đo�n Khố Xanh.

Y�N B�I: Do đồng ch� Thanh Giang v� Nguyễn Nhật Th�n hiệp c�ng c�c đồng ch� Đảng vi�n địa phương, c�c đồng ch� Binh Đo�n Khố Đỏ do Quản Cần phụ tr�ch. Ngo�i ra c�n c� đồng ch� Nguyễn Thế Nghiệp sẽ đem qu�n từ V�n Nam về tiếp viện.

Để c�c đồng ch� khỏi thắc mắc, Nguyễn Th�i Học n�i tiếp:

- C�n một số đồng ch� vắng mặt h�m nay v� l� do đặc biệt, sẽ được ph�n c�ng những nơi kh�c, để TỔNG KHỞI NGHĨA c�ng ng�y.Rồi ra lệnh giải t�n, sau khi cho biết th�m l� sẽ c� lệnh về ng�y giờ TỔNG KHỞI NGHĨA.

Sau Hội Nghị V�ng La, Nguyễn Th�i Học vội v�ng đến l�ng Mỹ X� thuộc phủ Nam S�ch, tỉnh Hải Dương để tri�u tập Hội nghị khẩn cấp số c�n bộ c�n lại để ph�n c�ng về Tổng Khởi Nghĩa như sau:

SƠN T�Y: Do Ph� Đức Ch�nh đảm tr�ch, hợp với c�c đồng ch� Đảng vi�n Vệ Binh Đo�n Đồn T�ng.
HẢI DƯƠNG: Do đồng ch� Trần Quang Diệu đảm tr�ch.

HẢI PH�NG, KIẾN AN: Do c�c đồng ch� Vũ Văn Giản, Nguyễn Văn Chấn v� Phạm Văn T�nh l�nh nhiệm vụ ph�t khởi cuộc khởi nghĩa Kiến An v� Hải Ph�ng.

BẮC NINH, Đ�P CẦU, PHẢ LẠI: Do Nguyễn Th�i Học đảm tr�ch, chỉ huy c�c đồng ch� địa phương hợp với c�c đồng ch� Binh Đo�n Bắc Ninh, Đ�p Cầu v� Phả Lại.
C�n H� Nội, x�t v� lực lượng Đảng tương đối yếu, v� sự tạo phản của Phạm Th�nh Dương, n�n giao cho K� Con chỉ huy đo�n qu�n cảm tử l�m c�ng t�c nghi binh để cầm ch�n qu�n Ph�p v� thức tỉnh đồng b�o.

Sau hai Hội Nghị đảng tại l�ng V�ng La v� Mỹ X�, t�nh trạng bắt bớ đảng vi�n xẩy ra li�n tục hằng ng�y, sự giao th�ng li�n lạc giữa những cơ sở đảng gặp kh� khăn. Nguyễn Th�i Học, Nguyễn Khắc Nhu v� Ph� Đức Ch�nh b� mật gặp nhau tại ng�i ch�a tr�n n�i Y�n Tử, v� sau cuộc gặp gỡ quan trọng n�y ba yếu nh�n chọn ng�y Tổng Khởi Nghĩa của Việt Nam Quốc D�n Đảng đ�nh đuổi Thực D�n Ph�p gi�nh độc lập l� đ�m 10 rạng ng�y 11 th�ng 2 năm 1930.

VI � Tổng Khởi Nghĩa:

1- Tấn C�ng Y�n B�y: Đỗ Thanh Giang, Nguyễn Thị Giang, Ng� Hải Hoằng chỉ huy, d�ng chiến thuật nội ứng ngoại k�ch, Y�n B�i bị qu�n c�ch mạng VNQDĐ tấn c�ng l�c 1 s�ng ng�y 10-02-1939 (1), Đại �y Jordan Trung �y Robert, Thượng sĩ Cun�o, Trung sĩ Chavalier, Damour, Bouhier đều bị giết�nhiều sĩ quan v� binh sĩ Ph�p bị thương. Tờ mờ s�ng, đường phố đ� nghe tiếng reo của d�n ch�ng:

� Việt Nam Quốc D�n Đảng mu�n năm!

� Hoan H� Việt Nam C�ch mạnh qu�n!

2- Tấn c�ng Hưng H�a, L�m Thao: Đ�ng 1 giờ s�ng ng�y 10-02-1930 (2). Nguyễn Khắc Nhu c�ng với phụ t� Nguyễn Văn Toại ra lệnh tấn c�ng d�ng loa ph�ng thanh k�u gọi binh sĩ trở về h�ng ngũ c�ch mạng, d�ng bom v� vũ kh� tấn c�ng phủ L�m Thao, ở đ�y d�n ch�ng địa phương nổi l�n hưởng ứng reo h� như sấm động: �H�y bắt cho được t�n quan s�u mọt Đỗ Kim Ngọc, giết n� ngay để trừ hại cho nh�n d�n.� �Hoan h� VNQDĐ, mu�n năm�. Chiếm phủ Lam Thao tịch thu s�ng đạn, treo qu�n kỳ l�n n�c phủ đường. Nhưng bị thất bại khi chiếm đồn binh Ph� Thọ, Nguyễn Khắc Nhu bị bắt rồi tự s�t bằng bom, kh�ng chết. Sau đ� �ng đập đầu v�o tường tự tử lần thứ hai trong lao t�.

3- Tấn c�ng Sơn T�y: Ở Y�n B�y qu�n c�ch mạng kh�ng chiếm được Đồn Cao, Ph� Đức Ch�nh c�ng một số đồng ch� tho�t v�ng v�y tụ họp anh em để tấn c�ng Sơn T�y. Nhưng cuộc khởi nghĩa một lần nữa thất bại v� kho bom đạn dự trử đ�nh Sơn T�y ở Quản H�c bị Thực D�n Ph�p kh�m ph� v�o ng�y 12-02-1930. Sau đ� Ph� Đức Ch�nh, Thanh Giang, Nguyễn văn Kh�i đang họp b�n tại nh� một anh em ở l�ng Nam Man, tổng Cẩm Hương, huyện T�ng Thiện cũng bị bại lộ v� bị bắt đưa về H� Nội.

4- N�m Bom H� Nội: H� Nội l� trọng điểm quan trọng của Đ�ng Dương, �lấy được H� Nội l� lấy được tất cả�, cho n�n ngay từ những ng�y đầu Tổng Bộ VNQDĐ rất ch� t�m đến việc chuẩn bị lực lượng, thế nhưng chỉ c� một t�n bội phản Phạm Th�nh Dương tức Đội Dương m� lực lượng ở H� Nội trong c�c binh đo�n Khố Xanh, Đồn Thủy, v� đội Kh�ng Qu�n Bạch Mai đều bị bắt vt� đ�y. Chỉ c�n lại Đa�n �m S�t do K� con l�nh đạo.

K� con tri�u tập c�c th�nh vi�n cảm tử của �m S�t Đo�n ph�n chia c�ng việc n�m 20 tr�i bom v�o nh� chanh sở Mật Th�m Arnoux, 8 tr�i v�o ngục thất Hỏa L�, 2 tr�i v�o sở Sen Đầm, 2 tr�i v�o Cảnh S�t Quận I, v� 2 tr�i v�o Cảnh S�t Quận II. Nhiệm vụ đ� thi h�nh đ�ng v�o l�c 20 giờ ng�y 10-02-1930.

5- Đ�nh Đ�p Cầu, Phả Lại: Đ�y l� một cứ điểm quan trọng của Thực D�n Ph�p sau H� Nội, mặc dầu bị Phạm Th�nh Dương tạo phản, qu�n c�ch mạng nội ứng trong c�c binh đo�n đ�ng ở Đ�p Cầu v� phả Lại đều bị bắt, Nguyễn Th�i Học vẫn kh�ng thối bước cố tập họp c�c đảng vi�n ở v�ng Lương T�i (Bắc Ninh) v� Gia B�nh (Hải Dương) chia l�m 5 đạo binh tập trung đ�nh Phả Lại v�o ng�y 12-02-1930. Tinh thần diệt giặc d�nh độc lập cho d�n tộc đối với c�c chiến sĩ c�ch mạng rất cao nhưng cuộc tấn c�ng kh�ng th�nh v� sự tấn c�ng kh�ng đồng loạt do đ� qu�n Ph�p c� thời gian chuẩn bị đề ph�ng.

6- Đ�nh đồn binh Kiến An: Ng�y 13-02-1930 cac1 chiền sĩ VNQDĐ thuộc đảng bộ Kiến An, c�c đảng vi�n thuộc Khu Đảng Bộ Hải L� (Hải Ph�ng), Đo�n Cảm Tử thuộc thanh ni�n, sinh vi�n Th�nh Đảng Bộ Hải Ph�ng, c�c đảng vi�n từ mỏ Mao Kh� tập trung với v� tranh s�ng lục, mom, gươm, gi�o tay đeo Đảng hiệu nữa đỏ nữa v�ng tr�n c� 2 gi�ng chử đen: �Th� Chết Giết Giặc Ph�p�, �Bỏ M�nh Cứu Nước Nam� v� mang băng hiệu d�i �Việt Nam C�ch Mạng Qu�n� trong kh� thế kết hợp với qu�n nội ứng trong c�c binh Đo�n l�nh Khố Xanh của Ph�p để đ�nh Đốn Kiến An.

V� c� những cuốc biến động đ�m 10 rạng s�ng 11 n�n c�c đồn binh của Ph�p đều c� b�o động v� đề ph�ng, việc đ�nh đồn Kiến An kh� m� th�nh c�ng. Qu�n C�ch Mạng phải r�t lui va bị qu�n Ph�p truy k�ch.

7- Chiếm Phụ Dực v� Vĩngh Bảo: Đạo Qu�n Kiến An k�o qua Cầu Niệm v� c�c chiến sĩ VNQDĐ chọn hai huyện m� t�n tri Hhuyện rất gian �c cấu kết với Thực D�n Ph�p h�nh hạ d�n l�nh đ� l� huyện Phụ Dực v� Vĩnh Bảo.

Ng�y 15-02-1930 Huyện Phụ Dực v� Vĩnh Bảo bị chiếm nhưng t�n tri huyện Phụ Dực Trương Trọng Hiền trốn tho�t, c�n tri huyện Vĩnh Bảo Ho�ng Gia M� bị c�ch mạng xử �n tử h�nh.

T�nh từ ng�y ch�nh thức th�nh lập Việt Nam Quốc D�n Đảng cho đến ng�y �TỔNG KHỞI NGHĨA�, vỏn vẹn mới được 2 năm v� 1 th�ng, tổng cộng l� 766 ng�y. Đang ở trong thời kỳ tổ chức, như vậy l� đ� đốt giai đoạn h�ng chục năm. Hơn nữa, VNQDĐ tổ chức �TỔNG KHỞI NGHĨA� giữa thời thực d�n to�n thịnh, bầy lũ ch� săn đ�ng đ�c như đ�n d�i! Cố Đảng trưởng Nguyễn Th�i Học v� cố Chủ tịch Ban Lập Ph�p Nguyễn Khắc Nhu lại hoạt động c�ch mạng trong ho�n cảnh tại đ�o, bị thực d�n kết �n khuyết tịch 20 năm cấm cố, thế m� tạo nổi một lực lượng khả dĩ tiến h�nh được cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA�. Thực l� một chuyện phi thường, một kỷ lục kh�ng tiền kho�ng hậu trong lịch sử c�ch mạng thế giới.

Bởi b� quyết n�o c�c vị ti�n liệt tiền bối ch�ng ta đ� l�m n�n được cuộc �TỔNG KHỞI NGHĨA� oai h�ng vĩ đại ấy?

C�i b� quyết ấy phải chăng l� �H�nh động v� Đo�n kết�, h�nh động li�n tục, đo�n kết chặt chẽ, quang minh ch�nh đại, v� vụ lợi, ph�t xuất do một tư tưởng cao cả, do những con người đảm lược, l�c n�o cũng chỉ biết giữ cho l�ng m�nh trong sạch, kh�ng bợn một ch�t nhơ �DANH LỢI�, chỉ biết phụng sự cho l� tưởng c�ch mạng một c�ch s�ng suốt, nhiệt th�nh, dũng cảm v� điều kiện.

H�nh động quang minh, lại v� điều kiện, �nh h�o quang chiếu rạng v�o l�ng d�n khiến họ bừng tỉnh, thấu đ�o bổn phận người d�n đối với đồng b�o, với Tổ Quốc mến y�u, khiến họ hy sinh tất cả cho c�ch mạng. Do đ� m� lớn mạnh, bất chấp mọi sự ngăn chặn ph� hoại, khủng bố của b� lũ thực d�n.

Yếu tố ấy lại được th�c đẩy bởi những sự bạo ngược, tham t�n, thối n�t, d� man, v� nh�n đạo của thực d�n v� phong kiến n�n đ� sớm g�y th�nh �Trận b�o lửa c�ch mạng�, l�a s�ng trong đ�m lịch sử mồng 10 rạng mồng 11 th�ng 2 năm 1930, thi�u hủy c�i kh� thế hung hăng t�n bạo của b� lũ x�m lăng thống trị v� l�m cho�ng mắt bọn �c�ch mạng �o cơm, cơ hội chủ nghĩa�.

=======

(1) Trong s�ch của Louis Marty, Gi�m Đốc Li�m Ph�ng Đ�ng Dương về VNQDĐ viết r� c�c đồn binh ở Y�n B�i bị tấn c�ng v�o l�c 1 giờ s�ng ng�y 10/02/1930. Ch�ng t�i xin đ�nh ch�nh ở s�ch của cụ Ho�ng Văn Đ�o đề ng�y 11/02/1930.

(2) Theo s�ch đ� dẫn của Louis Marty: Ph� Thọ v� L�m Thao cũng bị tấn c�ng v�o ng�y 10/02/1930. Ch�ng t�i xin đ�nh ch�nh ở s�ch của cụ Ho�ng Văn Đ�o đề ng�y 11/02/1930.