Tổng thống Barack Obama khẳng định rằng Hoa Kỳ kh�ng sợ Trung Quốc

                                                                                                                                                                                                                                                                    T�c giả: Ben Feller

CANBERRA, �c (AP) � Tổng thống Barack Obama quả quyết rằng Hoa Kỳ kh�ng sợ Trung Quốc, ngay cả khi �ng c�ng bố một thỏa thuận an ninh mới với �c ch�u, được xem như l� một phản ứng nhằm đối trọng với th�i độ g�y hấn ng�y c�ng gia tăng của Bắc Kinh.

Tổng thống Obama v� Thủ tướng �c, Julia Gillard

Trung Quốc phản ứng nhanh ch�ng, cảnh b�o rằng những dấu ch�n qu�n sự của Hoa Kỳ tại �c c� thể kh�ng th�ch hợp v� cần được gi�m s�t kỹ hơn.

Hiệp ước, được c�ng bố trong một cuộc họp b�o chung với Thủ tướng �c Julia Gillard, sẽ mở rộng hợp t�c qu�n sự của Mỹ tại �c, củng cố nhiều nh�n sự v� thiết bị ở đ�, v� tăng cường sự tiếp cận của Mỹ với c�c căn cứ qu�n sự. Khoảng 250 l�nh Thủy qu�n lục chiến Mỹ sẽ bắt đầu thuy�n chuyển đến miền bắc Australia, bắt đầu v�o năm tới, với một lực lượng trọn g�i l� 2.500 c�n bộ nh�n vi�n qu�n sự trong v�i năm tới.

Tổng thống Obama xem đ�y l� một cuộc đ�ng qu�n �đ�ng kể�, v� cho biết sẽ x�y dựng năng lực v� hợp t�c giữa Mỹ v� �c. C�c quan chức Mỹ đ� thận trọng nhấn mạnh rằng hiệp ước n�y kh�ng phải l� sự một lăm le dựng l�n sự hiện diện thường trực của qu�n đội Mỹ tại �c.

�Giao ước n�y cũng cho ph�p ch�ng t�i đ�p ứng nhu cầu của rất nhiều đối t�c trong v�ng, những yếu nh�n cảm thấy rằng họ đang muốn được huấn luyện, họ đang nhận được thao dợt qu�n sự, v� sự hiện diện cần thiết của ch�ng t�i nhằm duy tr� cơ cấu an ninh trong khu vực, � �ng Obama n�i.

Cuộc họp b�o ở thủ đ� �c l� trạm dừng ch�n thứ hai của �ng Obama, trong chuyến c�ng du ch�n ng�y ở khu vực ch�u �-Th�i B�nh Dương. Sau một chuyến bay 10 giờ từ Honolulu, nơi �ng chủ tr� cuộc hội nghị thượng đỉnh kinh tế, Obama đi thẳng v�o c�c cuộc họp với thủ tướng Gillard.

Thứ Năm n�y, �ng Obama sẽ ph�t biểu trước Quốc hội �c, sau đ� bay tới th�nh phố Darwin ở ph�a Bắc, nơi m� một số l�nh Thủy qu�n lục chiến Mỹ đến �c v�o năm tới sẽ đ�ng căn cứ.

Trong cuộc họp b�o với thủ tướng Gillard, tổng thống Obama tr�nh trả lời trực tiếp những c�u hỏi liệu c�c giao ước về an ninh c� nhằm mục đ�ch be bờ Trung Quốc kh�ng. Tuy nhi�n, �ng cho biết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục gửi một th�ng điệp r� r�ng rằng nếu Trung Quốc muốn giữ địa vị cường quốc thế giới th� họ cần phải chấp nhận tr�ch nhiệm đi đ�i với vai tr� n�y.

�Điều quan trọng l� họ phải t�n trọng quy tắc của luật lệ đi đường�, �ng n�i.

V� �ng khẳng định rằng Hoa Kỳ kh�ng sợ sự trỗi dậy của Trung Quốc.

�T�i nghĩ rằng quan điểm cho rằng ch�ng ta sợ Trung Quốc l� một điều nhầm lẫn. Quan niệm cho rrằng Hoa kỳ đang t�m c�ch loại trừ Trung Quốc l� sai lầm,� �ng n�i.

Trung Quốc ngay lập tức ng�n ngẫm khả năng b�nh trướng của qu�n đội Mỹ tại �c. H�m thứ Tư, ph�t ng�n vi�n Bộ Ngoại giao Liu Weimin cho biết rằng kế hoạch n�y cần được thảo luận xem n� c� ph� hợp với lợi �ch chung của cộng đồng quốc tế kh�ng.

Phụ t� an ninh quốc gia Ben Rhodes của tổng thống Obama cho biết thỏa thuận n�y kh�ng những ph� hợp, nhưng cũng l� một đ�p ứng với y�u cầu của c�c quốc gia trong v�ng đ� tỏ t� muốn c� sự hiện diện của Mỹ.

Hoa Kỳ v� c�c quốc gia nhỏ ở ch�u � ng�y c�ng lo ngại về việc Trung Quốc gi�nh quyền thống trị một khu vực rộng lớn tr�n Th�i B�nh Dương, nơi m� Hoa Kỳ coi như l� v�ng biển quốc tế, v� nhen lại ngọn lửa tranh chấp l�nh hải, kể cả c�c cuộc đối đầu tr�n Biển Nam Hải (Biển Đ�ng). Kinh ph� quốc ph�ng của Trung Quốc đ� tăng gấp ba lần kể từ năm 1990, đến khoảng $160 tỷ năm ngo�i, v� qu�n lực Trung quốc gần đ�y đ� thử nghiệm một phản lực cơ chiến đấu t�ng h�nh mới v� ph�ng thủy một h�ng kh�ng mẫu hạm đầu ti�n của m�nh.

Bộ trưởng Quốc ph�ng Leon Panetta đ� n�i rằng mục ti�u của hiệp ước an ninh mới l� dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ v� �c ch�u sẽ s�t c�nh với nhau để đối đầu bất kỳ mối đe dọa n�o.

Ngo�i ra với sự tăng cường của Thủy qu�n lục chiến tại �c, nhiều phản lực cơ Mỹ sẽ lu�n phi�n qua �c theo như thỏa hiệp giữa c�c lực lượng kh�ng qu�n của hai quốc gia. �ng Obama v� b� Gillard cho biết sự hiện diện tăng trưởng của kh�ng qu�n sẽ cho ph�p Mỹ v� �c ứng ph� hiệu quả hơn trong việc đối ph� với thi�n tai v� khủng hoảng nh�n đạo trong khu vực.

�ng Rhodes cho biết tăng cường qu�n sự của Mỹ sẽ tiến đến một �sự hiện diện l�u d�i của Hoa kỳ�. �ng ph�n biệt sự hiện diện n�y với một sự hiện diện thường trực trong � đồ c�c lực lượng Mỹ sẽ sử dụng c�c phương tiện của �c, thay v� vậy, Hoa Kỳ sẽ x�y dựng cơ sở ri�ng của m�nh, như l� họ đ� thực hiện ở những nơi như H�n Quốc. Mỹ đ� kh�ng cho thấy bất kỳ một xu hướng n�o như thế tại �c.

Căn cứ duy nhất của Mỹ hiện nay ở �c l� trung t�m t�nh b�o v� th�ng tin mật �c-Mỹ tại Pine Gap, �c ch�u. Tuy nhi�n, c� h�ng trăm nh�n vi�n Mỹ phục vụ tại �c trong chương tr�nh trao đổi qu�n sự.

Những đơn vị kh�ng chiến cũng sử dụng c�c vụ đ�nh bom sống ở những v�ng đất rộng, d�n cư thưa thớt ở ph�a bắc của Australia trong c�c vụ huấn luyện lu�n phi�n trong v�i th�ng v� đ�i khi c�c c�c đơn vị hải qu�n thao dợt ngo�i khơi. Nhưng hiếm c� c�c vụ thao t�c bằng lực lượng bộ binh.

Trong cuộc họp b�o ngắn h�m thứ Tư, �ng Obama v� b� Gillard cũng trả lời c�c c�u hỏi li�n quan đến một loạt c�c vấn đề kh�c, từ nỗ lực của Mỹ để giải quyết vấn đề biến đổi kh� hậu cho đến c�c m�n nợ khủng hoảng ở ch�u �u.

�ng Obama đ� nhắc đến lời k�u gọi ứng xử khẩn cấp của c�c nh� l�nh đạo ch�u �u để hỗ trợ đồng euro v� ph�t triển một tường lửa t�i ch�nh nhằm giữ cho c�c mối đe dọa của c�c vụ vỡ nợ m� Hy Lạp v� � đang đối đầu kh�ng lan rộng khắp Li�n hiệp.

�Vấn đề b�y giờ thuộc về phạm vi ch�nh trị, n� kh�ng phải l� một vấn đề kỹ thuật�, Obama n�i. Tại thời điểm n�y, to�n thể cộng đồng ch�u �u đ� đứng đằng sau dự �n ch�u �u. �

Khi được hỏi liệu Hoa Kỳ sẽ c� thể giảm lượng kh� thải carbon th�ng qua một hệ thống hạn chế v� trao đổi t�n chỉ của m�nh như �c đang tiến h�nh, Obama thừa nhận Mỹ đ� kh�ng thể vượt qua một kế hoạch th�ng qua Quốc hội, nhưng ghi nhận nỗ lực của Mỹ để tăng hiệu quả nhi�n liệu xăng xe v� đang nghi�n cứu r� r�ng c�c t�y chọn năng lượng. �ng cho biết c�c nền kinh tế đang l�n như Ấn Độ v� Trung Quốc cũng phải chịu tr�ch nhiệm để giải quyết vấn đề biến đổi kh� hậu.

Đối với Obama v� Australia, lần thứ ba l� một cơ hội c� duy�n. �ng hủy bỏ hai chuyến c�ng du �c trước đ�, một lần ở lại Washington để vận động th�ng qua dự luật chăm s�c sức khỏe của �ng, v� một lần nữa trong vụ trỗi dậy của vụ tr�n dầu ở Vịnh Mexico.

�T�i đ� quyết t�m đến �c v� một l� do đơn giản: Hoa Kỳ kh�ng c� một đồng minh n�o mạnh mẽ hơn so với �c,� �ng n�i.

19/11/11 - T�c giả: Nguyễn-Khoa Th�i Anh