|
Hiệp định an ninh v� quốc ph�ng Hoa Kỳ - Australia
2011-11-17
Chuyến
c�ng du hai ng�y của Tổng Thống Barak Obama tại �c đang l� t�m điểm ch�
� của c�c nước trong khu vực v� vai tr� quan trọng của �c đối với Ch�u �
Th�i b�nh dương.
Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama v� b�
Thủ tướng �c Julia Gillard
trả lời b�o ch� tại Canberra,
Australia ng�y 16 th�ng 11, 2011.
Thỏa thuận
để Hoa Kỳ đặt qu�n đội thường trực tại �c cũng như x�t lại việc b�n
Uranium cho Ấn Độ l� hai đề t�i c� thể g�y bất lợi cho Trung Quốc. Mỹ,
�c, Ấn đang tạo v�nh đai Th�i B�nh Dương-Ấn Độ Dương nhằm khống chế
những � đồ qu�n sự của Trung Quốc l� điều đang diễn ra c�ng khai. Mặc
L�m phỏng vấn �ng Lưu Tường Quang nguy�n gi�m đốc hệ thống ph�t thanh
SBS to�n li�n bang �c để t�m hiểu th�m chi tiết
Một Okinawa tại �c ?
-Thưa anh, Tổng thống Barak Obama đang c� mặt tại �c v� thế giới theo
d�i rất kỹ những hoạt động của �ng trong chuyến đi n�y. Anh nhận x�t thế
n�o về chuyến c�ng du của Tổng thống Obama trong bối cảnh hiện nay?
Lưu Tường Quang: -Đ�y l�
chuyến c�ng du đầu ti�n của �ng Barack Obama tại �c. Nếu n�i một c�ch
vắn tắt th� t�i nghĩ rằng chuyến đi n�y c� ba mục ti�u. Thứ nhất l� hợp
t�c hữu nghị về quốc ph�ng v� an ninh giữa Mỹ v� �c dưới hiệp định hợp
t�c quốc ph�ng gọi l� ANZUS nh�n dịp kỷ niệm 60 năm của hiệp ước n�y.
Đ�y l� lần đầu ti�n m� Hoa kỳ v� �c đ� đồng � để cho qu�n đội Mỹ đồn tr�
thường trực tr�n l�nh thổ �c v� thứ ba l� tổng thống Obama nh�n chuyến
đi v�ng Nam b�n cầu n�y n�u l�n ch�nh s�ch của Mỹ m� người ta người ta
c� thể xem đ� l� tuy�n bố về ch�nh s�ch Th�i B�nh Dương tức l� Pacific
declaration đối với to�n thể � ch�u v� đặc biệt nhắm v�o Trung Quốc.
-Dư
luận quốc tế rất ch� � tới việc �ng Obama đạt được thỏa thuận của �c cho
ph�p Hoa Kỳ c� sự hiện diện qu�n đội thường trực tại miền Bắc nước n�y.
Anh c� thể cho biết thỏa thuận n�y c� � nghĩa g� với cả hai ph�a?
Lưu Tường Quang: -Sự hợp
t�c n�y được đặt tr�n căn bản thường trực tức l� kể từ năm nay v� trong
v�i năm sắp tới th� Hoa Kỳ sẽ lần lượt chuyển qu�n đ�ng tại miền Bắc
nước �c căn cứ ở gần Darwin, một qu�n số khởi đầu l� 250 thủy qu�n lục
chiến, tức l� ở cấp đại đội v� sau đ� sẽ tăng l�n 2.500 người tương
đương ở cấp chiến đo�n. Sự quan trọng ở sự phối tr� qu�n đội n�y l� c�
t�nh c�ch thường trực tức l� trong v�i năm nữa miền Bắc nước �c sẽ c� sự
hiện diện thường trực của Hoa Kỳ cũng giống như tại Okinawa của Nhật hay
Guam ở Th�i B�nh Dương.
Sự kh�c biệt Guam l� l�nh thổ của Hoa Kỳ v� Okinawa l� căn cứ của Mỹ tại
Nhật nhưng tại �c th� sự hiện diện thường trực của Mỹ nếu nh�n v�o vấn
đề thuần t�y qu�n số th� 2.500 thủy qu�n lục chiến Mỹ kh�ng thể l� một
lực lượng quan trọng. Nhưng đứng về phương diện ch�nh trị v� chiến lược
th� đ�y l� diễn tiến quan trọng theo nghĩa kh�ng những Hoa kỳ c� căn cứ
thường trực tại Nam Th�i B�nh Dương m� �c nằm giữa Ấn Độ Dương v� Th�i
B�nh Dương l� một vị tr� chiến lược quan trọng.
Vị tr� căn cứ Darwin ở Australia.
RFA
graphic-map Australia Gov.
Trong
trường hợp c� cuộc chiến giữa Hoa Kỳ v� Trung Quốc chẳng hạn th� Trung
Quốc c� khả năng sử dụng phương tiện hỏa tiển, phi cơ hay hải qu�n để
tấn c�ng Okinawa hay Guam, Nhưng với khả năng hiện nay th� Trung Quốc
kh�ng thể tấn c�ng c�c vị tr� ở miền Bắc nước �c l� chuyện kh� xảy ra v�
vấn đề địa l�. Miền Bắc nước �c ở kh� xa Trung Quốc nhưng tương đối gần
với Mỹ, v� vậy Mỹ c� thể vận dụng đề đối ph� với bất cứ đe dọa n�o từ
Trung Quốc.
-H�m
nay theo tin tức th� Tổng thống Obama c� b�i diễn văn trước quốc hội
lưỡng viện �c, dư luận đ�nh gi� về b�i diễn văn n�y ra sao?
Lưu Tường Quang: -Th�ng
điệp gửi cho c�c nước Ch�u � Th�i B�nh Dương r� r�ng trong cuộc thăm
viếng n�y th� Tổng thống Obama, ng�y thứ Năm 17 th�ng 11 tức l� ng�y h�m
nay đ� đọc một b�i diễn văn quan trọng tại lưỡng viện Quốc Hội �c trong
đ� �ng nhắn gửi đến tất cả c�c quốc gia tại Ch�u � Th�i B�nh Dương l�
Hoa Kỳ chưa bao giờ rời khỏi Ch�u � Th�i B�nh Dương v� Mỹ l�c n�o cũng
coi m�nh l� một cường quốc hay n�i c�ch kh�c coi m�nh l� một si�u cường
trong v�ng n�y.
Hoa Kỳ xem thế kỷ Th�i B�nh Dương m� ch�ng ta thường n�i thế kỷ của Ch�u
� l� một thế kỷ quan trọng. Phải c� sự l�nh đạo v� g�p sức của Hoa Kỳ
trong việc ph�t triển của thế kỷ n�y. Sứ điệp m� �ng Obama gửi cho ch�u
� Th�i B�nh Dương v� đặc biệt l� cho Trung Quốc l� Hoa Kỳ c� mặt tại đ�y
tr�n căn bản thường trực v� vấn đề an ninh l� quan trọng số 1 m� Mỹ muốn
đ�ng vai tr� l�nh đạo để ổn định an ninh trong khu vực v� do đ� c� thể
gi�p Ch�u � Th�i B�nh Dương ph�t triển về kinh tế.
Thế li�n ho�n Mỹ - �c - Ấn
- Trước
khi Tổng thống Obama đến �c một ng�y, Thủ tướng Julia Gillard cho rằng
b� sẽ t�m sự đồng thuận để chấm dứt lệnh cấm xuất khẩu uranium cho Ấn Độ.
Anh đ�nh gi� việc n�y ra sao?
Lưu Tường Quang: -Đ�y l�
sự xoay chiều, thay đổi ch�nh s�ch rất quan trọng của ch�nh phủ lao động
�c do b� Julia Gillard l�m thủ tướng. Ch�ng ta c�n nhớ rằng v�o năm 2007
đ� c� những quyết định song h�nh giữa Washington v� Canberra theo đ�
Tổng thống George W. Bush đ� đồng � trao đổi Uranium v� viện trợ kỹ
thuật nguy�n tử năng phụng sự h�a b�nh với Ấn Độ, v� thủ tướng �c l�c
bấy giờ l� �ng John Howard đ� thỏa hiệp tr�n căn bản nguy�n tắc l� �c
bằng l�ng b�n Uranium cho Ấn Độ.
�c l� nước c� trữ lượng Uranium gi�u nhất tr�n thế giới, khoảng 40% trữ
lượng của to�n thế giới.
Từ trước tới nay cho tới năm 2007 �c theo đuổi ch�nh s�ch chỉ b�n
Uranium cho những nước tham gia k� t�n trong c�ng ước chống b�nh trướng
vũ kh� nguy�n tử m� th�i. Cho tới khi thủ tướng John Howard thỏa thuận
với tổng thống Mỹ b�n Uranium cho Ấn Độ. Tuy nhi�n v�o năm 2008 th� thủ
tướng �c l�c bấy giờ l� Kevin Rudd đ� đảo ngược ch�nh s�ch của �ng John
Howard kh�ng b�n Uranium cho Ấn Độ nữa v� l� do Ấn Độ chưa phải l� th�nh
vi�n của hiệp ước chống vũ kh� nguy�n tử.
Việc b� Thủ tướng Julia Gillard loan b�o một ng�y trước khi Tổng thống
Obama tới �c l� một việc l�m c� � nghĩa v� c�ng luận sẽ kh�ng c� thời
giờ để l�n tiếng chống đối quyết định mới n�y của ch�nh phủ Lao động.
-Những
sự kiện m� cả �c v� Hoa Kỳ sắp tiến h�nh c� thể l�m Trung Quốc lo ngại
hoặc giận dữ, theo anh th� Bắc Kinh c� thể �p lực l�n sự trao đổi mậu
dịch với Canberra hay kh�ng?
Lưu
Tường Quang: -Cả �c cũng như Trung Quốc đều l� những quốc gia
kinh doanh, giao thương tr�n căn bản rất thực tế. Nếu Trung Quốc kh�ng
cần tới t�i nguy�n thi�n nhi�n, quặng mỏ, kh� đốt hay Uranium th� c� ve
v�n Trung Quốc thế n�o đi nữa th� nước n�y cũng kh�ng mua h�ng h�a của
�c.
Về mặt �c ph�t triển bang giao v� quốc ph�ng với Hoa Kỳ Trung Quốc vẫn
cần thiết trong việc ph�t triển của ch�nh họ. L�c n�o Trung Quốc c�n cần
thiết ph�t triển th� d� �c c� đi với Hoa Kỳ th� Bắc Kinh vẫn sẽ tiếp tục
mua h�ng h�a của Canberra. Trao đổi giữa Trung Quốc v� �c đ� l�n tới 100
tỷ đ� la mỗi năm v� Trung Quốc l� kh�ch h�ng số 1 của �c. Trước kia th�
Hoa Kỳ v� Nhật l� kh�ch h�ng số 1 b�y giờ l� Trung Quốc.
Vị tr� số 1 l� do nhu cầu của Trung Quốc chứ kh�ng phải l� do l�ng tốt
của Trung Quốc.
T�i nghĩ trong ngắn hạn c� thể c� những căng thẳng nho nhỏ. Cũng như
trước đ�y v�o năm 2009 khi �c phổ biến bạch thư về quốc ph�ng �m chỉ
Trung Quốc l� mối đe dọa về an ninh v� quốc ph�ng tại Ch�u � Th�i B�nh
Dương trong v�ng hai hay ba thập ni�n tới th� l�c đ� Bắc Kinh tỏ � rất
bất b�nh về nhận x�t n�y nhưng vẫn tiếp tục mua h�ng v� trở th�nh kh�ch
h�ng số một của �c.
Do đ� t�i nghĩ rằng mặc d� b�n Uranium cho Ấn Độ v� cho ph�p Hoa Kỳ c�
sự hiện diện qu�n đội tr�n đất �c th� t�i nghĩ Trung Quốc cũng sẽ tiếp
tục mua h�ng h�a của �c như trước v� họ cần cho sự ph�t triển cho ch�nh
họ.
-Xin c�m ơn anh Lưu Tường Quang.
|
